Мугудайдаа5ы «Чуораанчык» уһуйаан историята.

 1959 с. –Калинин аатынан колхоз бырабылыанньатын уопсай мунньаҕар муус устар биир күнүн 2№-дээх уурааҕынан детсадка анаан «Кураанах Эбэ» алаастан биир ампаары 500 солк. атыылаһан киллэрэн тутан биэрэргэ диэн быһаараннар 1 группалаах 20 миэстэлээх хонуктаах детсад аһыллан үлэтин саҕалаабыта:

-колхозтан 2 ыанар ынаҕы биэрэннэр, хотон тутулубут үрүӊ ас тута астанан оҕолорго бэриллэр буолбута;

-20 миэстэҕэ 30 оҕону хонноро сытыаран үлэ ыытыллара;

-сельсовет председателя Ботучин Никита Ильич детсады олбуордаппыта,оонньуур сир оӊоһуллубута, муостата суох ампаардар муосталаммыттара;

1966 с.-Детсад материальнай базатын бөҕөргөтүүгэ күүс ууруллубута, төрөппүт детсад ыытар үлэтигэр түмэ тардыллыбыта, аһаҕас аан күннэрэ, дьарыктар ыытыллар буолбуттара;

1970 с.-оҕолору оскуолаҕа бэлэмнээһиӊӊэ ирдэбил күүскэ турбута, оскуолаҕа киирэр саастаах оҕолор детсадынан хабыллыбыттара;

1972 с.-оҕо доруобуйата тупсарын, бөҕөргүүрүн туһугар үлэ саҕаламмыта, кыһамньы ууруллубута. 1980 с. -саӊа детсад тутуллан үлэҕэ киирбитэ;

1981 с. -эбии ясельнай группа аһыллыбыта. 1986 с. -детсад дьиэтэ та´ыттан штукатуркаламмыта. 1987 с. -үһүс группа аһыллан үлэтин саҕалаабыта, үлэһит ахсаана эбиллэн 22 киһи буолбута;

1993 с. -детсад күнүскү үлэ режимигэр киирбитэ, методист штата көрүллүбүтэ, педагогическай үлэһит ахсаана10 киһиэхэ тиийбитэ. -сайыннарар эйгэлэр тэриллибиттэрэ, куруьуоктар улэлэрэ са5аламмыта. 1996 с. - Дьааһыла группата сабыллыбыта;

2001с.-«Үтүө дьыала-2001» Республиканскай хамсааһын чэрчитинэн физкультурнай-музыкальнай зал тутуллан улэ5э киирбитэ;

2003 с. - Административнай-методическай корпус тутуллубута. -Методическай хоско 12 разделтан турар баай ис хоьоонноох библиотека тэриллибитэ;

2004 с.-Педагогическай улэьиттэр категорияларын µрдэтиигэ былааннаах улэ ыытыллыбыта. - «О5ону сайыннарар киин» статуһа иӊэриллибитэ 2005 с. - Саӊа кухня дьиэтэ тутуллан улэ5э киирбитэ. - Гараж дьиэтэ реконструкцияламмыта;

2006 с. - Уһуйаан базатыгар маӊнайгы кылаас аһыллыбыта;

2008 с. -Оскуола иннинээҕи үөрэхтээһин тематынан Федеральнай Экспериментальнай площадка буолбута.